درباره بسته بندی تتراپک
تاریخ نشان داده است در ابتدای تمدن بشری نیازی به بسته‌بندی مواد غذایی نبوده، بلکه مردم برای بدست آوردن غذا از محلی به محل دیگر می رفتند. تا زمانی که پناهگاه دائمی برای خود پیدا کردند. در چنین شرایطی ناچار بودند غذا را از محل‌های مختلف جمع آوری کنند و به محل سکونت خود بیاورند.
این نیاز باعث شد که اولین انواع بسته بندی نظیر کدوهای خشک شده، صدف ها، برگ ها ، پوست حیوانات و دیگر مواد طبیعی مورد استفاده قرار بگیرند. برای انتقال آب، شیر ، ماست، روغن یا دوغ از پوست حیوانات استفاده می‌شد. از شاخ حیوانات برای حمل و نقل و ذخیره غذا و محصولات کشاورزی استفاده کردند (هنوز در مناطق استوایی از بامبو برای ذخیره سازی مواد غذایی استفاده می شود.) به طور کلی ظهور انقلاب صنعتی به راستی تحول اساسی در نظام تولید کالایی ایجاد کرد. انقلاب صنعتی، جهان را با فوران کالاهای گوناگون صنعتی روبرو کرد.
تاریخچه تتراپک
بنیانگزار این سیستم دکتر رابنراوزینگ سوئدی بود. وی در سال 1943 میلادی نوعی از بسته بندی را اختراع کرد که طی آن، بیشترین حجم از ماده غذایی، در کمترین حجم بسته بندی جای می گیرد. به این ترتیب اولین شکل این بسته بندی‌ها به نام تتراکلاسیک به بازار ارائه شده که به شکل هرم بود. دکتر رابنراوزینگ در همان سال به اتفاق همکارانش تولید این ماشین را در سوئد شروع کرد. چند سال بعد سیستم اسپتیک را که دستاورد آن ماندگاری طولانی محصول بسته بندی شده بود، به بازار عرضه کرد.
در سال 1992 برای در اختیار داشتن سیستم های فرایند دست به خرید شرکت سوئدی آلفالاوال زد.شرکت آلفالاوال متعلق به دکتر لاوال مختصر سیستم فرآیند بود بعدها شرکت تتراپک روش انحصاری بسته بندی خود را که بسته بندی در مواد چند لایه مخصوص تتراپک بود، توسعه داد و امروزه شرکت تتراپک علاوه بر انواع بسته بندی ، کاغذ چند وجهی، انواع بسته بندی های پلاستیکی را به تولید خود اضافه کرده است.
بسته بندی تتراپک Tetrapak
بسته بندی، علمی است میان رشته ای که از جمله این رشته‌ها میتوان به طراحی صنعتی، گرافیک، چاپ و مهندسی صنایع اشاره نمود. در زمینه طراحی بسته بندی، استانداردهایی نیز تدوین گردیده که بسیاری از آنها مربوط به
موقعیت های نظامی و لجستیک بوده و توسط مراکزی همچون US Navy و NAVSO ارائه گردیده اند. معمولا در بازار فروش، برای هر بسته بندی می توان وظایفی همچون نگهداری از محصول، ارائه اطلاعات مربوط به محتوا و شناساندن کالای بسته بندی شده را در نظر گرفت.
از جمله نمونه هایی از بسته بندی که در زمینه نگهداری مواد غذایی متداول گردیده اند، نمونه هایی هستند که با نام تجاری Tetra Pak و یا Tetra Brik شناخته شده اند که از نوع بسته بندی های چند لایه بوده و به منظور نگهداری طولانی مدت مواد غذایی در دمای محیط مورد استفاده واقع می شوند. به دلیل آب بندی کامل این نوع بسته بندی، استفاده از مواد نگهدارنده در ترکیب ماده خوراکی، الزامی نمی باشد که این امر امتیاز بزرگی برای این نوع پوشش بسته بندی از نظر صنایع غذایی محسوب می گردد.
تتراپک بدون درپوش پلاستیکی
نام تتراپک Tetra pak برگرفته از نام شرکت سوئدی با همین نام است که نخستین بار در سال 1951 از این تکنووژی استفاده کرد. این شرکت زیر مجموعه ای از گروه صنعتی Tetra Laval است که علاوه بر تجهیزات بسته بندی، ماشین آلات بسته بندی و خطوط تولید مواد غذایی را نیز تولید می کند.
انواع بسته بندی های تتراپک
تتراپک طیف وسیعی از انواع سیستم های بسته بندی را داراست. تنوع این بسته بندی ها مطابق دانش روز تغییر نموده و در برگیرنده بسته بندیهای پاکتی و پلاستیکی است.
1 -2 بسته بندی ضد عفونی شده/مدت دار ( اسپتیک)
در جوامع متکی به کشاورزی شیر به میزان کافی قابل دسترسی است. مشکل زمانی ایجاد میشود که جوامع بزرگ شکل میگیرند و شیر در حد تولید مصرف نمیگردد. بسته بندی ضد عفونی شده ( مدت دار ) توسط تتراپک در سال 1960 اختراع شده است. بسته بندی ضد عفونی شده نوعی از بسته بندی است که محصول را طی مراحلی با دمای ماوراء (بسیار بالا) به سرعت حرارت داده و آن را سرد نموده و سپس درمحیطی استریل وارد بسته بندی های استریل مینمایند.
عملیات گرمایشی چند ثانیه به طول می انجامد تا اطمینان حاصل شود که محصول کیفیت خود راحفظ نموده است. بسته بندی اسپتیک محصول را برای مدت طولانی بدون نیاز به یخچال، تازه نگه میدارد. این بسته بندی از 006/0 میلیمتر لایه آلومینیوم تشکیل شده که محتوی بسته را از اکسیژن و نور حفاظت میکند. بسته بندی اسپتیک تتراپک از زمان اختراع< اواخر دهه 1960 >تاکنون با موفقیت بسیاری روبرو بوده است .
2- 2 بسته بندی تترابریک
بسته بندی ضدعفونی شده تترا بریک به شکل آجر مستطیلی و مخصوص حمل در پالتهای اروپایی طراحی شده که در چهار فرمت متفاوت تولید می شوند: بیس لاین، میدلاین، اسکوآلاین و اسلیم لاین. شیر و آبمیوه پاستوریزه میتوانند در بسته بندی تترابریک و برای توزیع سردخانه ای عرضه گردد. فن آوری پایه برای تترابریک اسپتیک همان فنآوری به کار برده شده در تترا کلاسیک اسپتیک، تتراپریسما اسپتیک، تترا وج اسپتیک و تترا فینواسپتیک است.
3-2 تترا کلاسیک اسپتیک
تتراکلاسیک اسپتیک بسته بندی مناسبی برای مواد غذایی مایع به خصوص آشامیدنیها، غذای مدارس، یخمک، سس گوجه فرنگی و دسرهاست.
4-2 تترا فینو اسپتیک
بسته بندی تترا فینو اسپتیک مناسب بازارهای در حال توسعه است. این نوع بسته بندی به شکل کیسه و بدون تا خوردگی است. سیستم بسته بندی تترا فینو اسپتیک راهی مناسب برای بسته بندی و فرآوری شیر به روش UHT است.
5-2 تترا پریزما اسپتیک
بسته بندی تتراپریزما اسپتیک بسته بندی پاکتی ( مقوایی ) منحصر به فردی است که به شکل هشت ضلعی و دارای هشت پنل طراحی شده است. این بسته بندی مناسب آیس تی، آیس کافی، شراب، شیر، نوشیدنی های تقطیر شده و آبمیوه است.
6-2 تترا ریکارت
تتراریکارت سیستم جدید بسته بندی مقوایی و فرآوری غذاهایی است که ماندگاری زیادی دارند. تتراپک هم اکنون با استفاده از فنآوری استرلیزه در ظرف یا ریتورت، آماده ارائه راه حلی جدید برای بسته بندی آن دسته از مواد غذایی است که به طور سنتی در قوطی یا شیشه و پارچ نگه داری می شدند مانند میوه جات، سبزیجات، غذاهای آماده یا غذای حیوانات. از نظر تکنیکی تترا ریکارد را میتوان یک گام بزرگ در فنآوری به شمار آورد، چرا که پیش از این «جوشاندن» یک قوطی پاکتی امکانپذیر نبود.
7-2 تترا رکس :
قسمت بالای این بسته بندی مقوایی شیبدار است که ابتدا ته بسته بندی چسب خورده و بسته میگردد سپس پر شده و در آخر، قسمت بالای آن چسب خورده و بسته میشود . پنل پنجم و ششم این بسته بندی مواد محتوی آن را از تماس با لبه های کاغذی خام مصون میدارد.
8-2 تترا تاپ:
این بسته بندی شامل تلفیقی منحصر به فرد از بدنه مقوایی و در پلاستیکی است که در عین شیک و کلاسیک بودن دارای لبه هایی منحنی و نرم است . این نوع بسته بندی بهداشتی و دارای ایمنی در حمل، توزیع و انبار آسان برای تولیدکننده است . شکل متمایز این بسته بندی در قفسه فروشگاه ها، توجه افراد را به خود جلب میکند.
9-2 تترا وج اسپتیک :
بسته بندی تترا وج اسپتیک با استفاده از فنآوری تترا بریک اسپتیک جلب اطمینان میکند. شکل متمایز این بسته بندی امکان به دست آوردن «تمایز در محصول» را فراهم میسازد.
تتراپک
تتراپک يک نوع بسته بندي اسپتيک مي باشد که جهت آبميوه جات و محصولات لبني مانند شيرهاي استريل و شيرهاي طعم دار استريل و نيزمحصولات ويژه اي مانند سويا استفاده می شود.
هدف ازبه کارگيري فرآيندبسته بندي تتراپک فراهم آوردن امکان بسته بندي نوشيدني ها بدون نيازبه مواد نگهدارنده و افزايش ماندگاري آبميوه ها ميباشد. امروزه جديدترين نوع بسته بندي به نام بسته بندي تتراپک در جهان شناخته شده است. بر اين اساس محصولات درقوطي هاي 4 گوش چندلايه اي به نام تترا پک بسته بندي مي شوند. از ميان بسته بندي هاي تتراپک، بسته بندي تتراپريزما جديدترين و آخرين تکنولوژي تتراپک در جهان را به خود اختصاص داده است.
بسته بندي 8 وجهي يا تتراپريزما مزاياي بسياري نسبت به ساير انواع تتراپک دارد. يکي از مهمترين ويژگي آنها شکل منحصر به فرد و کاملاً نو و جديد آن مي باشد. اين نوع بسته بندي به راحتي در دست جابجا شده و قابليت حمل بالائي دارد و نيز به دليل 8 وجهي بودنش در برابر ضربات در حين حمل و نقل مقاوم تر مي باشد.
بسته بندي تتراپريزما از 7 لايه تشکيل شده که اين لايه هاازدرون به بيرون عبارتند از :
1- دو لايه پلي اتيلن ي مجاور با محصول
2- فويل آلومينيوم
3- لايه پلي اتيلن ي مياني
4- دو لايه مقوا
5- لايه پلي اتيلن ي مجاور به هوا
