برنج باسماتی چیست و چه خواصی دارد؟
برنج غذای اصلی بسیاری از مردم جهان از جمله ایرانی ها است که در انواع و رنگ های مختلف تولید و عرضه می شود و بسیاری از ما با انواع و اقسام آن آشنا هستیم اما آیا درباره برنج دانه بلند باسماتی چیزی شنیده اید؟
برنج باسماتی از برنج های خوش طعم و خوش عطر به خصوص در کشورهای آسیایی است که از جمله فواید آن می توان به پایین بودن سطح آرسنیک و کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 و بیماری قلبی اشاره کرد.
اگر کنجکاو هستید درباره خواص و مضرات برنج باسماتی بیشتر بدانید در ادامه مطلب کوکا را همراهی کنید.
برنج باسماتی چیست؟
برنج باسماتی نوعی برنج دانه بلند است که در دو نوع قهوه ای و سفید تولید شده و از آن در غذاهای هندی و آسیای جنوبی به وفور استفاده می شود.
این برنج به عطر آجیلی و طعم دلپذیرش شناخته شده و از انواع مشهور آن می توان به برنج باسماتی پاکستانی اشاره کرد.
خواص و فواید برنج باسماتی
1. سطح پایین آرسنیک
آرسنک از فلزات سنگین و مضر برای سلامتی بدن است که در برنج بیشتر از سایر غلات وجود دارد. اینم ماده خطر ابتلا به بیماری های دیابت، مشکلات قلبی و برخی سرطان ها را افزایش می دهد و افزایش سطح آن در بدن به خصوص در کسانی که به طور مرتب برنج مصرف می کنند نگران کننده است.
خوشبختانه برنج باسماتی نسبت به سایر انواع برنج آرسنیک کمتری دارد، گفته شده برنج باسماتی پاکستانی، کالیفرنیا و هند کمترین مقدار آرسنیک را در خود گنجانده اند.
نکته: آرسنیک موجود در برنج قهوه ای بیشتر از برنج سفید است زیرا این ماده بیشتر در سبوس خارجی برنج متمرکز شده است.
2. غنی شده و مغذی
برنج باسماتی سفید اغلب غنی شده است، به عبارت دیگر در طول فرایند فراوری برای تقویت ارزش غذایی این نوع برنج مواد مغذی خاصی به آن اضافه شده که می تواند نیازهای بدن به انواع ویتامین ها و مواد معدنی را تا حد خوبی برطرف کند.
ناگفته نماند برنج و سایر غلات اغلب با آهن، ویتامین های B مانند اسید فولیک، تیامین و نیاسین غنی می شوند.
3. غلات کامل
برنج باسماتی در دو نوع سفید و قهوه ای تولید می شود که انواع قهوه ای آن در واقع غلات کامل و دارای هر سه بخش هسته شامل جوانه، سبوس و آندوسپرم می باشند.
همان طور که می دانید مصرف غلات کامل مزایای زیادی برای سلامتی بدن دارد که از آن جمله می توان به کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی، سرطان و مرگ زودرس اشاره کرد.
به علاوه به نظر می رسد مصرف منظم غلات کامل از جمله برنج باسماتی قهوه ای خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را کاهش داده و جایگزین کردن غلات فراوری شده با انواع کامل آن ها باعث کاهش سطح نشانگرهای التهابی در بدن می شود.
مقایسه برنج باسماتی و سایر انواع برنج
انواع مختلف برنج از نظر کالری، کربوهیدرات، پروتئین و فیبر تفاوت های بسیار جزئی با هم دارند.
گفته شده برنج باسماتی نسبت به سایر انواع آرسنیک کمتری دارد، این مسئله به خصوص برای افرادی که برنج از عناصر اصلی رژیم غذایی شان محسوب می شود اهمیت زیادی دارد.
برنج باسماتی جزو برنج های دانه بلند است و از نظر قد کشیده تر و باریک تر از انواع دانه کوتاه می باشد.
عطر گل دار و آجیلی و بافت نرم و کرکی برنج باسماتی با غذاهای آسیایی و هندی کاملا هماهنگ است و به خصوص برای تهیه پودینگ برنج، پیلاف و غذاهای جانبی عالی است.
عوارض جانبی برنج باسماتی
برخی خطرات و عوارض احتمالی مصرف برنج باسماتی عبارتند از:
- برنج باسماتی سفید بر خلاف برنج باسماتی قهوه ای نوعی غلات فراوری شده است که طی این فرایند برخی مواد مغذی موجود در آن از بین رفته است. مصرف غلات فراوری شده روی کنترل قند خون اثر منفی گذاشته و خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را افزایش می دهد.
- به نظر می رسد رژیم های غذایی شامل برنج سفید (از جمله برنج باسماتی سفید) خطر ابتلا به چاقی را افزایش می دهد.
- گفته شده مصرف انواع برنج سفید خطر سندرم متابولیک و به دنبال آن بیماری های قلبی، سکته مغزی و دیابت نوع 2 را بالا می برد.
مواردی که ذکر شد احتمالا به دلیل بالا بودن سطح کربوهیدرات و پایین بودن سطح فیبر موجود در برنج سفید نسبت به برنج قهوه ای می باشد. بنابراین اگر چه می توانید از برنج باسماتی سفید به اندازه مناسب در رژیم غذایی خود استفاده کنید اما برنج باسماتی قهوه ای انتخاب بهتری خواهد بود.
ارزش غذایی برنج باسماتی
اگرچه مقدار دقیق مواد مغذی موجود در برنج باسماتی به نوع آن بستگی دارد اما همه انواع از نظر کربوهیدرات و کالری در سطح بالایی قرار دارند.
برخی مواد مغذی موجود در یک فنجان (163 گرم) برنج باسماتی سفید پخته شده به صورت زیر است:
کالری: 210
پروتئین: 4.4 گرم
چربی: 0.5 گرم
کربوهیدرات: 45.6 گرم
فیبر: 0.7 گرم
برنج باسماتی قهوه ای از نظر کالری، کربوهیدرات و فیبر در سطح کمی بالاتر قرار دارد و منیزیم، ویتامین E، روی، پتاسیم و فسفر بیشتری برای بدن فراهم می کند.
برنج باسماتی یعنی چه؟
کلمه باسماتی در زبان سانکسریت به معنای خوشبو می باشد که اشاره به بوی تند این برنج خوشمزه دارد.
