آیا خوردن سویا در دوران یائسگی مفید است؟
یائسگی یک دوره طبیعی از زندگی خانم هاست که به معنی پایان عادت ماهیانه و توانایی باروری آنها محسوب می شود. سویا خواص و فواید بسیاری را در خود نهفته است. باتوجه به ارزش غذایی بالایی که دارد، خوردن آن برای بسیاری از افراد خصوصا بانوانی که یائسه شده اند و یا در معرض یائسگی هستند توصیه می شود.
مصرف سویا در دوران یائسگی
یائسگی معمولاً با علائم ناخوشایند مانند عرق کردن، گرگرفتگی و نوسانات خلقی همراه است، که به دلیل کاهش سطح استروژن به وجود می‌آید. مطلب قابل توجه اینکه، خانم های آسیایی، خصوصاً ژاپنی ها علائم مربوط به یائسگی را نسبت به بانوان غربی کمتر تجربه می کنند. عادات غذایی، مانند مصرف بیشتر محصولات سویا در آسیا، می تواند این تفاوت را توضیح دهد.
مطالعات نشان می‌دهد که ایزوفلاون ها یکی از خانواده فیتواستروژن های موجود در سویا، می تواند علائم یائسگی را کاهش دهند. محصولات سویا بر همه بانوان به این صورت تاثیر نمی‌گذارد. به نظر می‌رسد که سویا در بدن افرادی که در روده‌هایشان اکول تولید می‌کنند موثر تر است. بانوانی که دارای نوعی باکتری در روده هستند می‌توانند ایزوفلاون ها را به اکول تبدیل کنند. اکول” دارای بیشترین فواید سویا برای سلامتی است.
دریافت روزانه ۱۳۵ میلی گرم ایزوفلاون برای یک هفته، برابر با ۶۸ گرم سویا در هر روز، علائم یائسگی را در افرادی که قابلیت تولید ماده اکول را دارند، کاهش می‌دهند. به طور سنتی از درمان‌های هورمونی به عنوان تسکین علائم یائسگی استفاده می‌شود. امروزه مکمل‌های ایزوفلاون به عنوان یک درمان جایگزین به طور گسترده‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرند.
فواید مصرف سویا در دوران یائسگی
پوکی استخوان وضعیتی است که با کاهش تراکم استخوان و افزایش خطر شکستگی به ویژه درباره بانوان سالمند، مشخص می شود. مصرف فرآورده های سویا می تواند ریسک پوکی استخوان در بانوان یائسه را کاهش دهد. این تاثیرات مفید توسط ایزوفلاون ها ایجاد شده است.
سویا دارای پروتئین بالا است و همچنین منبع مناسب کربوهیدرات و چربی است.
آنها یک منبع غنی از ویتامین ها، مواد معدنی و ترکیبات مفید گیاهی مانند ایزوفلاون هستند. به همین دلیل، سویا ممکن است خطر ابتلا به سرطان سینه و پروستات را کاهش داده و همچنین علائم یائسگی را تسکین دهد. در سمت منفی، آنها می توانند مشکلات گوارشی و سرکوب عملکرد تیروئید در افراد مستعد را به دنبال داشته باشد.
تاثیرات جانبی مصرف سویا در دوران یائسگی
اگرچه سویا دارای تعدادی مزایای سلامتی است، برخی افراد نیاز به محدود کردن مصرف محصولات سویا یا خودداری از مصرف آن بطور کلی دارند.
1- سرکوب عملکرد تیروئید
نگرانی هایی وجود دارد که مصرف زیاد محصولات تهیه شده از سویا، عملکرد غده تیروئید را در برخی از افراد سرکوب می کند و باعث کم کاری غده تیروئید می شود.
تیروئید یک غده بزرگ است که رشد را تنظیم کرده و میزان مصرف انرژی بدن را کنترل می کند. مطالعات نشان می دهد که ایزوفلاون هایی که در سویا یافت می شوند ممکن است تشکیل هورمون های تیروئید را در انسان و حیوان متوقف کند.
یک مطالعه ژاپنی برروی 37 بزرگسال علائم مرتبط با سرکوب عملکرد غده تیروئید پس از خوردن 30 گرم در مدت 3 ماه را گزارش داد.
علائم شامل ناراحتی، خواب آلودگی، یبوست و بزرگ شدن غده تیروئید بود، همه این علائم پس از پایان تحقیق، از بین رفتند.
در مطالعه دیگری مکمل ایزوفلاون روزانه 16 میلی گرم به مدت دو ماه، عملکرد غده تیروئید را در 10 درصد بزرگسالان متوقف و علائم خفیف کم کاری تیروئید درآنها مشاهده شد.
میزان ایزوفلاون مصرفی آنها کم یا برابر با 8 گرم سویا در هر روز بود. با این حال، اکثر مطالعات بر روی بزرگسالان سالم هیچگونه ارتباط مشخصی میان مصرف سویا و تغییر در عملکرد غده تیروئید یافت نشد.
در یک متاآنالیز از 14 مطالعه، هیچ گونه عوارض جانبی مشخصی از مصرف سویا برروی عملکرد تیروئید در بزرگسالان سالم مشاهده نشد.
درحالی که نوزادانی که با کمبود هورمون تیروئید (کم کاری مادرزادی تیروئید) متولد شده بودند، در معرض خطر بودند.
به طور خلاصه، مصرف منظم فرآورده های سویا یا مکمل های ایزوفلاون ممکن است به کم کاری تیروئید در افراد حساس منجر شود به ویژه در افرادی که دارای غده تیروئید کم کار هستند.
2- نفخ و اسهال
مانند بسیاری دیگر از لوبیاها، لوبیای سویا نیز حاوی فیبرهای غیر محلول، عمدتا رافینوز و استاچیوز، هستند که ممکن است باعث نفخ شکم و اسهال در افراد حساس شود.
اگرچه برای سلامتی مضر نیست، این عوارض جانبی مصرف سویا می تواند ناخوشایند باشد.
یک گروه از فیبرها به نام را فینوز و استاچیوز متعلق به خانواده FODMAP، ممکن است علائم سندرم روده تحریک پذیر، یک اختلال گوارشی رایج، را تشدید کند.
اگر دارای روده تحریک پذیر هستید، اجتناب یا محدود کردن مصرف سویا می تواند یک ایده خوب باشد.
مصرف بیش از اندازه سویا ممکن است باعث نفخ و اسهال در بعضی افراد شود.
3- آلرژی به سویا
حساسیت غذایی یک بیماری شایع است که به علت واکنش ایمنی مضر به ترکیبات خاصی از غذاها ایجاد می شود. آلرژی سویا به وسیله پروتئین سویا، گلینین و کان گلینین، موجود در فرآورده های سویا است. اگرچه سویا یکی از 8 غذای آلرژی زای رایج هستند، آلرژی سویا در کودکان و بزرگسالان معمولا شدید نیست.
